İşe İade Davası Şartları? Bu davalar işçinin işe iadesini talep ettiği davalar olup işveren iş akdini geçerli durumda feshetmemiş olmalıdır. Bu bakımdan İş Hukuku’nda oldukça önemli başlıklardan bir tanesidir.
İşçi ile işveren arasında iş sözleşmesi imzalandığında her iki tarafa bir takım haklar yüklenir. Ne var ki bazı durumlarda, iş sözleşmesi sürdürülemez bir hal alabilir. İş Kanunu Yasaları işçiyi korumak için iş güvencesi şartlarını ayrı bir şekilde belirtmektedir.
Bununla sınırlı olmadan işverene de sözleşmeyi sona erdirmesi için bazı özel durumlar çerçevesinde sınırlamalar uygular. Lakin bu katı çizgilere sahip olmadığı için işçiyle çalışmasına yönelik olarak zorlama yapılamaz, mevcut bulundurulamaz.
İşe iade davası hakkında detaylı bilgi
İşe İade Davası Şartları Neler?
İçindekiler
İşe iade davası için gereken bazı koşullar vardır. Bu bakımdan dava açmadan ilk olarak bunların ana hatları ile bilinmesi gerekir. Maddeler haline bunlar aşağıda yer aldığı gibi özetlenebilir;
- İşçinin iade davası açabilmesi için İş Kanunu kapsamında işçi olması gerekir.
- İş sözleşmesi belirli/belirsiz süreli yapılabilir. İade davalarında bunların türü oldukça önemlidir. Kural olarak belirli süreli iş sözleşmesinde, taraflarca belirlenen süre sonunda iş sözleşmesi kendiliğinden sonlanır.
- Sözleşme, işveren tarafından feshedilmelidir. İşe iade davası işveren tarafından yapılan fesihlere karşı bir korumadır.
- İşçi işe iade davası açmak istiyorsa, ayrılan yerde minimum 30 işçi çalıştırmalıdır.
- İşçi minimum 6 aylık kıdeme sahip olmalıdır.
- İşveren vekili olmamalıdır.
Bunların yanı sıra işe iade davası şartları içerisinde geçerli bir sebebe dayanmaması da vardır. İş Kanunu 18. Maddesinde, şu haller geçersiz bir fesih nedeni olarak belirtilmektedir;
- İşyeri sendika temsilciliği yapılması
- Sendika üyeliği ya da çalışma saatleri dışında veya işveren rızasıyla çalışma saatleri içinde sendikal etkinliklere katılım sağlanması
- Irk, renk, cinsiyet, hamilelik, aile yükümlülükleri, medeni hal, din ve doğum gibi sebepler
- Mevzuat ya da sözleşmeden ileri gelen haklarını takip ya da yükümlülüklerine yerine getirmek için işveren aleyhine idari ya da adli makamlara başvurmak ya da bu hususta başlatılan bir sürece katılmak
Ayrıca hastalık ya da kaza sebebiyle öngörülen ve kadın işçilerin çalıştırılmasının yasak olduğu süreçlerde işe gelmemek de bunların içerisindedir.
İş Sözleşmesinin Feshi Nasıl Yapılmalı?
İşverenler için iş sözleşmesi feshi konusu oldukça önemlidir. Çünkü bu durum kanuni süreçlere uygun bir şekilde gerçekleştirilmelidir. Bu bakımdan profesyonel bir avukat ile görüşerek hukuki destek alınmalıdır.
İş Kanunu içerisinde, 19. madde kapsamında işveren, yazılı bir şekilde feshi bildirilmelidir. Bunun içinde neden olduğu da kesin, açık bir dille gösterilmelidir. Şayet sebep açık değilse, geçersizlik sebebiyle işe iade yönünde karar verilebilir.
Ayrıca bilinmesi gereken noktalardan biri de sadece iddialara bakarak, savunması alınmadan belirsiz süreli iş sözleşmesi; davranış, verim gibi sebeplerle feshedilemez.
Bunların yanı sıra ilgili personel de işine fesihte bahsedilen sebepten farklı bir nedenle son verildiğini belirtiyorsa kanıtlamak durumundadır. Bu nedenle işe iade davası açılacaksa da hukuki destek almak gerekir.
Feshe Bildirimine İtiraz Nasıl Yapılır?
İş sözleşmesini sona erdikten sonra itiraz yapılması mümkündür. Ancak bu süreç hukuka uygun olmalıdır.
Eğer hizmet sözleşmesinin fesih bildiriminde sebep gösterilmemişse yahut işçi geçerli neden olmadığını belirtiyorsa itiraz etme yolu doğar. Ancak bu noktada doğrudan mahkemeye gidilmez. Öncelikle arabulucuya gidilmesi şarttır.
Bu zorunlu olduğu için doğrudan mahkemeye gitmek, dava şartlarından biri olmaması nedeniyle kabul edilmeyecektir. Eğer arabulucu sonu vermezse, son tutanağın düzenlenmesi ardından 2 hafta içinde dava yoluna gidilebilir. Bu bakımdan İş Mahkemesinde açılmaktadır.
İşe İade Hangi Kanunlarda Geçer?
İşe iade davası kanunlar kapsamında ele alınmaktadır. Bu bakımdan 4857 sayılı İş kanunu kapsamında geçmektedir. Farklı maddelerinde yer alan özellikleri şöyledir;
- 18. madde kapsamında geçerli fesih ele alınır.
- 19. madde kapsamında feshin biçim ve usulü ele alınır.
- 20. madde kapsamında fesih bildirimine itiraz ve usul ele alınır.
- 21. madde kapsamında geçersiz nedenle yapılan feshin sonuçları ele alınır.
Yasalara göre iş sözleşmesi feshedilmemişse, işçilerin dava hakkı yer almaktadır. Bu konu hukukta detaylı olduğu için hukuk bürolarından yardım alınmalıdır.
1. İşe İade Davasında İspat
Türk Medeni Kanununa göre herkes iddialarını ispatlamakla yükümlüdür. Lakin İş Kanunu 20/2 maddesine göre, feshin geçerli bir sebeple yapıldığını ispat etmekle sorumlu taraf işverendir. Şayet farklı bir sebebe dayandığı işçi tarafından belirtiliyorsa bunun ispat yükü işçiye aittir.
2. Fesih Bildirimi Nasıl Olur?
Her ne kadar haklı olsa da işveren, sözleşmeyi feshettikten sonra bu açıklamayı işçiye ulaştırmakla sorumludur. Fesih bildirimi yazılı olmalı, fesih sebebi kesin ve net bir şekilde içinde yer almalıdır. Bu durum ayrıca işe iade davası açılması halinde, ispat kolaylığı da sağlamaktadır.
3. İşçi Savunması Alınır Mı?
İş Kanunu 19. maddesi çerçevesinde işçinin hakkındaki iddialara yönelik savunması alınmadan, belirsiz süreli iş sözleşmesi davranış ya da verimiyle ilgili sebeplerden dolayı feshedilememektedir.
4. İşe İade Davası Nasıl Sonuçlanır?
İşe iade davaları 3 farklı şekilde sonuçlanabilir. Bu durumda kabul edilmekte, reddedilmekte ya da konusuz kalmaktadır. Eğer dava devam ederken işçi işe geri dönerse ya da işçi davadan feragat ederse konusuz kalmış olur.
5. İşe İade Davası Şartları Neler?
İşe iade davası şartları farklı konuları ele almaktadır. Bu bakımdan en az 6 aylık kıdem olması, sözleşmenin belirsiz süreli olması, 30 ya da üzeri işçi yer alması, feshin geçerli sebeplere dayanması gibi şartlar vardır. Eğer işçi feshin geçersiz olduğunu düşünüyorsa bu konuda hukuki çözümlere başvuru yapabilir.
Bursa iş hukuku avukatı Cihad Günel