Kıdem Tazminatı

Kıdem tazminatı, bir işçinin işverenin işyerinde çalıştığı süreç içerisinde yıpranma payı, emek, yapmış olduğu katkının sonucu olarak işveren tarafından yapılan toplu bir ödemedir. İşçi bir süre sonra belirli bir nedenlere bağlı olarak işten ayrılabilir ya da emekli olabilir.  Buna göre işveren tarafından işçinin eme ve yıpranma payına maruz kalmasına ilişkin toplu para ödemesi yapması Kıdem tazminatı içerisinde yer almaktadır.

Bursa avukat Cihad Günel

Kıdem Tazminatı Şartları Nelerdir?

Kıdem tazminatının çalışan tarafından alınabilmesi için bazı şartları kapsıyor olması önemlidir. Kıdem tazminatı şartları nelerdir?  tek tek açıklarsak:

*İş Kanunu kapsamında işçi olarak kabul edilmesi

*İşyerinin çalıştırmış olduğu kurumda en az 1 yıl çalışmış olması

*İş akdinin işçi tarafından haklı feshi, işverenin haksız feshi tespit edildiği durumlarda kıdem tazminatından hak kazanma imkanına sahip olabilecektir.

Eğer ki işverenin çalıştırdığı iş veya işyerlerinde 1 yıldan daha az şekilde çalışma durumu söz konusu olduysa o zaman Kıdem tazminatından yararlanılması söz konusu olmayacaktır.

İşçinin Haklı Nedenle Fesih Kanunu

İşçi haklı sebepleri öne sürerek, hak iddiasında bulunabilir. Eğer ki işçinin sunmuş olduğu haklı sebepler onaylanırsa Kıdem tazminatını alma hakkına sahip olacaktır. Haklı Fesih, İş Kanuna göre toplamda üç ana başlık altında toplanmaktadır. Bunlar nelerdir diye incelediğimizde:

*Sağlık sebepleri

*İyi niyet ve ahlak kuralına aykırılık

*Zorlayıcı sebepler

haklı fesih olarak görülmektedir. Aynı zamanda haklı fesih olabilmesi için bir başka konulardan biri işveren tarafından maaşının alınmaması da kapsamaktadır. İşveren tarafından maaşın ödenmemesi ya da parça parça alınması durumunda kıdem tazminatı hakkı doğar. Birçok işçi bu tür sorunlarla karşı karşıta kalmış olduğunda hak kazanamayacağını düşünerek kıdem tazminatı açmayabiliyor. Fakat tüm bu bahsetmiş olduğumuz hususlar oluştuğu zaman işçi lehine dönecek olan bir fesih kanunu devreye girmeye başlayacaktır.

Hangi Hallerde Kıdem Tazminatı Alınamaz?

İşçinin hak iddia edebilmesi için hangi koşulların olması gerektiği önemlidir. Hangi hallerde kıdem tazminatı alınamaz? işçi ve işvereni yakından ilgilendiren bir durumdur. İşçi, çalıştığı kurumda bir yıldan daha az süre çalışmışsa o zaman Kıdem tazminatı başvurusu ne yazık ki geçersiz sayılmasına neden olacaktır.

Tüm bunlara ek olarak işçinin kusurlu davranışlar sergilemesi, başka bir işçiye cinsel tacizde bulunması, iş güvenliğinin tehlikeye atılması gibi durumlarda Kıdem tazminat davası açma yetkisinde bulunamayacaktır.

İstifa Edenler Kıdem Tazminatı Alabilir Mi?

İş Hukuku kapsamında istifa edenler için Kıdem Tazminat hak sahibi olma durumunun ne olacağı da işten ayrılanlar açısından sorgulanan konulardan biri olarak öne çıkıyor. İstifa eden kişilerin mutlaka Kıdem Tazminatından yararlanması için neden istifa ettiğine dair bir sebep sunması gerekmektedir.  Normal şartlarda İş Kanununa göre işten istifa eden bir kişinin Kıdem Tazminatından yararlanma durumu söz konusu değildir. İşçinin hiçbir gerekçe göstermeden işten ayrılması durumunda Kıdem Tazminatı alma hakkını kaybeder.

İşçi İşyerinden Ayrılırken Nelere Dikkat Etmelidir?

İşçinin Haklı Nedenle Fesih Nelerdir?

İşçi haklı nedenler sürerek fesih işleminden yararlanabilir. Fakat fesih işleminin yapılabilmesi için bazı şartları kapsaması gerekmektedir. Bunlar nelerdir diye ele aldığımız zaman işçinin sağlık durumu, işveren tarafından verilen işin konusu dışına çıkılması, işçinin daha alt sınıftan işçi olarak devam ettirilmesi, durumlar iş akdine aykırı sayılmaktadır. Bu durumda işçinin haklı sebepler sunmasına ve Kıdem Tazminatı açma hakkına sahip olacaktır.

İşçinin Sağlık Durumundan Dolayı Fesih Yapması

İççi haklarından biri de sağlıkla ilgili konularda devreye girmektedir. Eğer çalışan kişinin sağlığını tehdit altına sürükleyecek bir işte çalışıyorsa, bulaşıcı bir hastalığa yakalanma durumu söz konusuysa o zaman iş haklarına aykırılık durum devreye girmektedir. Fakat burada işçinin bir de bu sebeplerden dolayı hastalığa yakalanma durumu söz konusu olabilir. İşveren tarafından çalıştırılan işte hastalığa yakalanma durumu söz konusu olduğu zaman mutlaka hekim raporu alınması gerekmektedir. Çünkü hekim raporu alınması, ilerleyen süreçlerde haklı sebeplerin daha kolay şekilde ispat haline getirilmesi için de hekim raporunun son derece önemli bir belge niteliğinde olacağını söylemek mümkündür.

İşçinin iş akdinin sonlandırması konusuna geldiğimizde işverene bildirmesi gerekir. Ayrıca iş akdinin yazılı şekilde olması önemlidir. Noter kanalıyla haklı sebeplerini belirterek, gerekli durumların düzeltilmesi ya da düzeltilmesini istemeden de Kıdem Tazminat hakkı isteyebilecektir.

Bursa İş Avukatı Cihad Günel