Sosyal Medya Yasası
Türkiye 2010’lı yıllardan itibaren dijital çağa ayak uydurarak, her geçen gün internet ve teknoloji alanındaki etkinliğini artırdı. Günümüzde ise haberler, yayınlar, mesajlar ve çeşitli işler sosyal medya ve internet aracılığıyla yapılır hale geldi. Doğal olarak bu durum avantajları yanında belli dezavantajları da beraberinde getirdi. Öncelikle sosyal medyanın herkes tarafından kullanılması ve takip edilmesi onu çok daha güçlü hale getirdi. Sonuç olarak topluma yön vermede yanıltıcı içeriklerin yayınlanması, şahıs haklarının rıza dışında çiğnenmesi ve dolandırıcılıkların çoğalması gibi nedenler ise giderek çoğaldı. Devlet bu duruma dur diyebilmek içinse sosyal medya için hukuksal bir düzenleme yoluna gitti ve 2020 yılından itibaren yürürlüğe giren kanun ile artık sosyal medya için uyulması gereken kurallar hukuksal olarak da tanınmış hale geldi. Peki milyonlarca insanın içli dışlı olduğu bu mecrada çıkarılan Sosyal Medya Yasası Nedir ?
İçindekiler
İnternet ortamı suiistimale açık haliyle suç oranlarında en çok arttığı mecralardan biridir. Bu düzenleme başta internette yapılan yayınları ve işlenen suçların dizginlenmesini konu alır. İnternet ve hizmet sağlayıcılarının yasal çerçevede neyi nasıl yapması gerektiğini belirtir. Özelikle yurt dışı kaynaklı olan hizmet sağlayıcısı şirketlerinin yaşadığı sorunlarda yasaya dahil edilerek çözüme kavuşmuştur. Yasal olarak statü kazanması için meclise sunulan yasa ile 1 Ekim 2020 tarihinde kabul edilmiştir. Günümüzde üzerine sürekli ilaveler yapılmakla beraber genel kurallar bir çerçeve halinde oturmuş vaziyettedir.
Sosyal Medya Yasası Amacı Nedir ?
Sosyalleşmenin günlük hayat dışında büyük bir yer tuttuğu medya kanalları ve internet ortamı her birey özelinde artık vazgeçilmez olmuştur. Yoğunluğun ve takibin sonucu ise her gün karşımıza çıkan çeşitli suiistimallerin veya dolandırıcılıkların arttığı bir platformdur. Sosyal medya gücün doğru kullanılmadığı takdirde nelere sebep olabileceğinin en güzel örneklerinden de biridir. Devletin toplum düzeninde bozukluğa neden olan her suç için çıkardığı yasalar tüm bunların sonucu olarak günümüzde sosyal medya içinde geçerli hale gelmiştir. Peki ama Sosyal medya yasası amacı nedir ?
Yasanın temel amaçlarından biri internet aracılığıyla sunum gerçekleştiren yayıncı kuruluşlara, platformlara ve hizmet sağlayıcılarına çeşitli sorumluluklar yüklemektir. Bu minvalde;
- İnternet ortamında çalışan insanları bir televizyon kanalında çalışan kişilerle eşit tutmaya çalışmak.
- Erişim sağlayıcıları birliğine verilen direktifler ile reşit olmayan
küçük yaştaki çocukların internet ortamındaki zararlı içeriklere ulaşmasını kısıtlamak. Bu yolla ahlaklı bir toplum ve suça meyletmeyen genç bireyler yetiştirmek.
- Suçun sorgulanması ve aranması adına her haberin yayıncı kuruluşun arşivinde saklı tutulması ile birlikte gerektiği durumlarda müdahaleyi kolaylaştırmak.
- Yasalara aykırı olan içeriklerin tamamen yasaklanarak yayından kaldırılması ve bu yolda suçun da önüne geçmek.
- İnternet ortamında yayın yapan haber sitelerine reklam ve ilan verebilme olanakları tanıyarak bu kanalların desteklenmesini sağlamak.
- Yalan ve asılsız haber yapmanın tanımı ile cezaların arttırılması ve bu yolla olası suçlarında önüne geçmek.
- Belirli bir isme sahip olma zorunluluğu ile künyesiz siteleri ortadan kaldırmak.
- Belirli bir kullanıcı sayısına sahip yabancı kaynaklı sosyal ağlara Türkiye’de ofis açma zorunluluğu getirerek karşılıklı kazancın artırılmasını sağlamak gibi amaçları sayabiliriz.
Tabii bu amaçların hedefine varabilmesi için cezaların caydırıcı olması ve bu platformlar aracılığıyla yasaya tabi olan tüm sağlayıcıların bu kararlara harfiyen uyması şarttır.
Sosyal Medya Yasası Maddeleri Nelerdir?
Kabul edildiği tarihten itibaren üzerine sürekli olarak eklemeler yapılan yasaların başında sosyal medya gelmektedir. Değişen teknolojilerin, yeni çıkan sosyal medya araçlarının, işlenen suç niteliklerinin değişmesi ve giderek yaygınlaşması ise bunun temel nedenleri arasında yer almaktadır. Günümüzde aktifliği ve maddeleri ile gündemden düşmeyen konu özelinde en çok merak edilenlerden biri de sosyal medya yasası maddeleri nelerdir? Sorusudur.
İnternet ortamında oluşan suçların önüne geçmek ve erişim sağlayıcılarının görev ve yetkilerini belirtme amaçlı çıkarılan 7253 sayılı kanunda yer alan sosyal medya yasası maddelerini şu şekilde sıralayabiliriz;
- Sosyal ağ sağlayıcısı İnternet ortamında etkileşim amacıyla yapılan her türlü paylaşımdan sorumludur. Şayet içerik kapsamı suç unsuru barındırmıyor ve sadece sosyal etkileşim amacı güdüyorsa sağlayıcı bunu yayınlamakla yükümlüdür.
- Günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sağlayıcılar, Türkiye’ye en az bir temsilci atamakla sorumludur. Temsilcinin gerçek olması halinde Türk vatandaşlığı da zorunludur. Bu kurala uymayan tüm sağlayıcılar çeşitli oranlarda cezalara da çarptırılacaktır.
- Günlük erişimi 1 milyondan fazla olan sağlayıcılar, 5651 sayı 9.madde gereği kullanıcılarının özel hayatlarının ihlal edildiği ve çiğnendiği durumlarda kendilerine yaptığı başvurulara 2 gün içinde dönüş yapmak zorundadır. Sunucu yurt dışı kaynaklı ise başvurular Türkiye’deki temsilciye yapılır. Bildirilen mesaja karşılık verilmemesi veyahut içeriğin kaldırılmaması durumunda hizmet sağlayıcısına bunun tüm bedelleri ödetilecektir.
- Günlük erişimi 1 milyon üzeri olan sağlayıcılar Türkiye’de yaşayan kullanıcılarının verilerini yine Türkiye’de saklamak zorundadır.
- Sosyal ağ sağlayıcıları yasalara uygun olmayan içeriklerin çıkarılması, erişimlerinin engellenmesi ve uygulanması dahil, şahıslar tarafından yapılacak tüm itirazların istatistik raporlarını tutmakla yükümlüdür. Bu raporların yasalara aykırı bir biçimde tutulması ya da tutulmaması sonucu BTK tarafından kendilerine verilecek ceza ise 10 milyon TL ‘dir.
- Sosyal medyada yayınlanan kişilik haklarının ihlali yasalara aykırı biçimde yapılması halinde en geç 4 saat içinde hizmet sağlayıcısı tarafından yayından tamamen kaldırılmalıdır. Onun yanında erişim engelinin de getirilmesi zorunludur. Günlük gelişimi 1 milyondan fazla olan bir sağlayıcı bu kurala uymaz ise kendisine verilecek ceza 50.000 günlük adli para cezasıdır.
- İnternet ortamında yapılan ve kişilik haklarını ihlal eden bir haberin ya da yayının tekrardan geriye dönük araştırılması ve yayını yapanların tespiti suça maruz kalan kişi talep ederse mümkündür.
Sıkça Sorulan Sorular
Sosyal medya yasası 29 madde nedir?
Dezenformasyon olarak bilinen bu madde yalan ve asılsız şekilde internet ortamında haber yapanların alacağı cezaları ve hükümleri belirtir. Bu yasaya göre belirtilen suçun cezası 1 yıldan başlamak kaydıyla 3 yıla kadar hapistir.
Internet sansür yasası nedir?
Devletin hizmet sağlayıcılarının paylaşmış olduğu çeşitli yayınlara sansür getirebilmesini kolaylaştıran yasalar bütünüdür. Bu yasa ile birlikte tüm kurumların faaliyetleri de çok daha etkin bir biçimde kontrol edilir hale gelmiştir.
Sosyal Medya Yasası Neleri Kapsıyor?
Sosyal medya yasası hizmet sağlayacağının internet üzerindeki yükümlülüklerini kapsar. Sosyal medya ya da çeşitli platformlarda yayınlanan içeriklerin nasıl ve ne şekilde olacağı, neler yapılması gerektiği gibi tüm kurallar bu yasa içinde yer alır. Ayrıca yurt dışı kapsamlı sosyal medya platformlarının ülkemizde yürüteceği faaliyetlerde ne gibi adımlar atması gerektiği de tümüyle yasal olarak belirtilmiştir.
Sosyal Medyada Her Şey Serbest Mi?
Sosyal medya milyonlarca kullanıcının yer aldığı bir platformdur. Her yaştan insanın yer aldığı bu mecrada ise istenilen her şeyin paylaşılması kişilik haklarının ihlali veya toplum düzenini sarsıcı olmadığı müddetçe serbesttir. Ancak sosyal medya veya internet aracılığı ile yalan haber yaymak, toplumu yanıltan içerik paylaşmak, içeriğin niteliği oranında çeşitli derecelerde suç unsuru barındırır.