İcra süreci özellikle kişilerin ödemeleri gereken borçları kendilerine ayrılan süreç içerisinde ödememeleri durumunda devlet zoruyla gerçekleştirilen hukuki yaptırımlar içerisinde yer almaktadır. Yabancı para cinsinden icra takibi alacaklı olan gerçek veya tüzel kişinin olup olmamasına göre önem arz etmektedir.
İçindekiler
İcra borcu Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde genellikle Türk lirası cinsinden ödeme yapılsa da her zaman Türk lirası şeklinde ödeme yapılması mecburi değildir. Bazı durumlarda yabancı para borçlarının da icra takibine alınması durumu söz konusu olduğunda normal şartlarda yabancı borçların Türk lirası cinsinden ödenmesi de mümkün olmakta ancak döviz üzerinden de bu borçlar tahsis edebilmektedirler.
Bu noktada en temel koşul tarafların belirlemiş oldukları anlaşmalar doğrultusunda borcun belirli bir döviz kuru üzerinden gerçekleşti girilecek olması halinde borcun belirlenmiş olan para biriminde ödenmesi gerekmektedir.
Yabancı Para Alacağı İcra Takibi
Yabancı para alacağı icra takibi ise icra iflas kanunundaki düzenlemeye göre bazı şartları bulunmaktadır. Bu noktada para alıcısının gerçek kişi olması durumunda para borcu sadece yabancı para üzerinden ödenmektedir. Yani gerçek kişilere yapılan yabancı para alacağı noktasında Türk lirası para birimiyle ödeme yapmak mümkün olmamaktadır.
Alacağın hangi para biriminde olduğu bu noktada gerçek kişiler tarafından paranın alınacağı durumlarda oldukça önemli olduğu görülmektedir. Kişi Türk lirası cinsinden icra takibi sürecinde ödeme yapsa dahi ana para üzerindeki yabancı para alacağı icra takibi faiz miktarı ve teslim edilecek para birimi üzerinde yabancı para etkili olmaktadır.
Buradan da anlaşıldığı üzere Türk borçlar kanunu para borcunun alacaklısı işi ya ister alınan para biriminden isterse de Türk lirası şeklinde ödenebilmesi imkanı sağlarken icra iflas kanunu gereğince durum değişiklik göstermekte ve alınan para birimi üzerinden işlemler yürütülmektedir.
Yabancı Para Alacağına Vade Tarihindeki Kur Nasıl Belirlenir?
Özellikle son dönemlerde dolar ve Euro para birimi üzerinde meydana gelen kur farkı alacaklı veya verecekleri taraf için önem arz etmeye başlamıştır. Dolar icra takibi faiz hesaplama sayesinde kişilerin ödemeleri gereken faiz miktarı ortaya çıkmaktadır.
Bu noktada özellikle Türkiye Cumhuriyeti merkez bankası günlük olarak o güne ait kurları resmi web sitesi üzerinden yayınlamakta olup alacaklı alacağım miktarı icra takibine koymadan önce buradan ilgili yabancı para cinsinin efektif satış kurunu dikkate alarak hesaplama yapmaktadır.
Özellikle takibe alınan para biriminin yabancı para cinsinden olması işlemin gerçekleştirildiği günündeki kur oranı üzerinden Türk lirası karşılığı olarak talep edilmektedir. Örnek vermek gerekirse 1000 € alacağı olan kişinin vade tarihindeki Türk lirası karşılığı olan 10.203 TL üzerinden ödeme yapması talep edilmektedir. Talep sonrasında meydana gelen kur farklılıkları ise alınacak para miktarı üzerinde etkili olmamaktadır.
Yabancı Para Döviz Dolar Euro İcra Takibi
Mal alım satımı veya çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan borç yükümlülükleri içerisindeki kişinin almış olduğu borcunu yabancı para cinsi üzerinden almış olması halinden ödemeyi almış olduğu para birimi üzerinden yapması gerekmektedir.
Yabancı para döviz Euro icra takibi alacaktık işinin isteğine bağlı olarak döviz alacağını Türk parasına çevirmesi ve Türk parası üzerinden icra takibinde bulunması gerekmekte olup aksi halde talep edilecek ödeme miktarı alınan para birimi üzerinden yürütülmektedir.
Eğer alacaklı alacağı parayı yabancı para birimi üzerinden döviz olarak tahsis edeceği durumlarda icra takibi için başvurduğu güne ait kur oranı hesaplanarak kişinin yabancı para birimi cinsinden ödeyeceği miktar belirlenmektedir.
Yabancı Para Alacağı Dava Dilekçesi Örneği
Yabancı para alacağı dava dilekçesi örneği hazırlanırken dilekçe içerisinde mutlaka davacıya ait isim soy isim ve T.C. Kimlik numarası yer almakta olup aynı zamanda vekili bulunması halinde avukat adı ve soyadı ile adres yer almaktadır.
Davalara ait ise kaç davalı varsa hepsi aynı alanda sıralanan ad ve soyadı ile adres bilgileri yer almaktadır.
Dilekçe içerisinde mutlaka dava konusunun alacak davası olarak belirlenmesi gerekmekte olup dava değeri belirlenmiş olan miktarın Türk lirası karşılığı yazmaktadır.
Bu dilekçe bulunulan ile ait sulh hukuk mahkemesine hitaben yazılmakta olup kişilerin açıklamalar kısmında mutlaka Euro para birimi üzerinden ödeme alacaksa bu birimin kaç Türk lirasına denk geldiğini belirtmesi veya artık tedavülde olmayan para biriminin talep edileceği durumlarda bu para biriminin Euro karşılığı üzerinden hesaplama yapılmaktadır.
Bursa avukat Cihad Günel
Yabancı Para Cinsinden İcra Yargıtay Kararı
T.C. YARGITAY
- Hukuk Dairesi Esas No: 2019/14477
Karar No: 2020/6312 Karar Tarihi: 06.07.2020
YARGITAY KARARI YARGITAY KARARI
MAHKEMESİ: … Bölge Adliye Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile başlatılan icra takibinde borçlunun mahkemeye başvurusu, senedi düzenleyen vekilin kambiyo taahhüdünde bulunma yetkisinin bulunmadığı iddiasına dayalı borca itiraz niteliğinde olup bölge adliye mahkemesince borçlu yönünden borca itirazın kısmen kabulü ile aleyhine USD cinsinden asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatına hükmedildiği görülmüştür.
Mahkemece, borçlunun borca itirazı kısmen kabul edildiğine göre, hükmedilen icra inkâr tazminatının yabancı para cinsinden kabul edilen asıl alacağın icra takip tarihindeki TL karşılığı üzerinden hükmedilmesi gerekirken, bu husus kamu düzeninden olup mahkemece re’sen gözönünde bulundurulması gerekmekte ve yabancı para cinsinden icra
inkar tazminatına hükmedilmesi isabetsiz olup, mahkeme kararının belirtilen nedenle bozulması gerekir ise de, anılan yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını zorunlu kılmadığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekmiştir.
SONUÇ :Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile … Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 23/10/2019 tarih ve 2019/1399 E.-2019/2175 K. sayılı kararının hüküm bölümünün “5” nolu fıkrasının “509,92 USD” kısmının hükümden tamamen çıkarılmasına, yerine “1.979,05 TL” yazılmasına, hüküm bölümünün “6” nolu fıkrasının “27.611,52 USD” kısmının çıkarılmasına, yerine “129.315,63 TL” yazılmasına, kararın düzeltilmiş bu şekliyle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nin 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nin 370/2. maddesi uyarınca ONANMASINA, karar düzeltilerek onandığından harç alınmasına yer olmadığına, dosyanın ilk derece mahkemesine kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 06/07/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.