Hırsızlık suçu Malvarlığına Karşı Suçlar bölümünde düzenlenen ilk suç tipidir.
İçindekiler
Kanunumuzun 141 ila 147. Maddelerinde düzenlenmiştir.
KANUNİ TANIMI; hırsızlık zilyedin rızası olmadan başkasına ait taşınır bir malı, kendisine veya başkasına bir yarar sağlamak maksadıyla bulunduğu yerden almaktır. Bu fiili işleyen kişiye 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecektir.
Taşınır bir malın belli kapalı yerlerde bulunması, kamuya ait mal olması, özel beceriyle alınması, bir afet veya genel bir felaketin meydana getirebileceği zararları önlemek veya hafifletmek maksadıyla hazırlanan eşya hakkında işlenmesi, kişinin malını koruyamayacak durumda olmasından veya ölmesinden yararlanarak işlenmesi gibi durumlarda ise nitelikli hırsızlık durumu söz konusu olur ve cezada artırıma gidilir.
Bursa ceza avukatı Cihad Günel
Hırsızlık Suçunun Unsurları;
- Ceza kanunumuza göre bu suç ancak taşınır mallar hakkında işlenebilir. Taşınmaz mallar hakkında hırsızlık suçu değil örneğin bir gayrimenkul sahibinin rızası dışında sahte evraklarla tapuda bir başka kişiye devredilirse bu durumda hırsızlık suçu değil, nitelikli dolandırıcılık, resmi evrakta sahtecilik gibi suçlar oluşmaktadır.
- Hırsızlık suçu zilyetliği korumaktadır. Zilyet bir malı fiilen hakimiyeti altında bulunduran kişi demektir. Malın zilyedi olan kişi aslında malın sahibi olmayabilir. Bu fiili hakimiyetin yani zilyetliğin hukuka aykırı veya hukuka uygun bir şekilde kazanılmış olmasının bir önemi yoktur. Yani bir hırsızın çalmış olduğu taşınırı hırsızdan tekrar çalan başka biri tarafından da bu suç oluşmuş olur.
Hırsızlık suçunun oluşması için mevcut kişinin elindeki zilyetlik sona erdirilmeli ve çalan kişinin mal üzerinde fiili hakimiyet kurması gerekir. Eğer fail malı çaldıktan sonra kesintisiz takip sonucu yakalanırsa bu durumda hırsızlık suçu değil bu suça teşebbüs ile yargılanacaktır çünkü henüz fiili hakimiyeti tam olarak ele geçirememiştir bu nedenle suç tamamlanmamış sayılacaktır. Fiili hakimiyetin kurulup kurulmadığına günlük yaşam tecrübelerine ve somut olayın koşullarına göre karar verilmelidir.
SUÇUN MANEVİ UNSURU; hırsızlık suçu ancak kasten işlenebilir. Bu suçun taksirle işlenmesi mümkün değildir.
Fail çaldığı mal ile kendisi dışında belirli veya belirsiz bir başkası arasında mülkiyet ilişkisinin olduğunu bilmelidir.
Hırsızlık Suçunda Cezayı Azaltan Nedenler;
- Hırsızlık suçunun paydaş veya elbirliği ile malik olunan mal üzerinde işlenmesi halinde fail 2 aydan 1 yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır. Suçun bu halinin işlenmesi halinde soruşturma yapılması mağdurun şikâyetine bağlıdır.
2. Hırsızlık suçunun bir hukuki ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacıyla işlenmesi halinde fail 2 aydan 1 yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır. Suçun bu halinin işlenmesi halinde soruşturma yapılması mağdurun şikâyetine bağlıdır.
3. Hırsızlık suçunun konusunu oluşturan malın değerinin azlığı nedeniyle, verilecek cezada indirim yapılabileceği gibi, suçun işleniş şekli ve özellikleri de göz önünde bulundurularak, ceza vermekten de vazgeçilebilir. Hırsızlık suçunda cezayı azaltan nedenler arasında bu durum da yer alır.
4. Hırsızlık suçunun, malın geçici bir süre kullanılıp zilyedine iade edilmek üzere işlenmesi halinde, şikâyet üzerine, verilecek ceza yarı oranına kadar indirilir. Ancak malın suç işlemek için kullanılmış olması halinde bu hüküm uygulanmaz
5.Hırsızlık suçunun ağır ve acil bir ihtiyacı karşılamak için işlenmesi halinde, olayın özelliğine göre, verilecek cezada indirim yapılabileceği gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.
Etkin Pişmanlık;
Cezada indirim yapılmasını gerektiren bir haldir. Hırsızlık suçu tamamlandıktan sonra ve fakat bu nedenle hakkında kovuşturma başlamadan önce failin, azmettirenin veya yardım edenin bizzat pişmanlık göstererek mağdurun uğradığı zararı aynen geri vermeye veya tazmin suretiyle tamamen gidermesi halinde verilecek cezanın üçte ikisine kadarı indirilir.
Etkin pişmanlığın kovuşturma başladıktan sonra ve fakat hüküm verilmezden önce gösterilmesi halinde ise verilecek cezanın yarısına kadarı indirilecektir.
Kısmen geri verme veya tazmin halinde etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanabilmesi için ayrıca mağdurun rızası aranır.
Uzlaşma Yoluna Tabi Midir?
- Hırsızlık suçunun basit hali söz konusuysa yargılamaya geçilmeden önce uzlaşma görüşmeleri yapılmak zorundadır ancak nitelikli haller söz konusu ise uzlaşma durumu söz konusu değildir.
Hırsızlık Suçunda Görevli Ve Yetkili Mahkeme;
- Görevli mahkeme asliye ceza mahkemeleridir.
- Yetkili mahkeme ise suçun işlendiği yer mahkemesidir.
- Ancak suçun işlendiği yer belli değilse şüpheli veya sanığın yakalandığı yer; şüpheli veya sanık yakalanmamışsa yerleşim yeri mahkemesi yetkili mahkemedir.